2025 ވަނަ އަހަރު 2.3 މިލިއަން ފަތުރުވެރިން ރާއްޖެއަށް ގެނައުމަށް އަމާޒުކުރާއިރު، ރަށްރަށުގެ މުޖުތަމަޢުތަކުން ކުއްލި ސުވާލެއް އުފައްދައެވެ. މި ކުރިއެރުމަކީ އާންމު އާދައިގެ ރައްޔިތު މީހާއަށް ލިބޭ ފައިދާއެއް ތޯ އެވެ. ނުވަތަ މިއީ އާންމު އާދައިގެ ރައްޔިތު މީހާއަށް ލިބޭ ގެއްލުމެއްތޯ އެވެ.

އިތުރުވަމުންދާ އަދަދުތައް، އަދި އިތުރުވަމުންދާ ކަންބޮޑުވުންތައް
ފަތުރުވެރިކަމަކީ ދިވެހި އިޤްތިޞާދުގެ ލޭނާރެވެ - ގައުމީ ޖީޑީޕީގެ 28% އަށްވުރެ ގިނައިން ހިއްސާކުރާ އަދި ހާސްތަކެއް މީހުންނަށް ވަޒީފާ ދޭ ދާއިރާއެކެވެ. 2024 ވަނަ އަހަރު 2 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ފަތުރުވެރިން ރާއްޖެއަށް ޒިޔާރަތްކޮށްފައިވާއިރު، ސަރުކާރުން މިހާރު އަމާޒުކުރަނީ 2025 ވަނަ އަހަރު 2.3 މިލިއަން ފަތުރުވެރިން ގެނައުމަށެވެ. ބޭރުފުށުން ބަލާއިރު، މިއީ ކާމިޔާބީއެއް ކަމަށް ފެނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ރަށްރަށުގެ މުޖުތަމައުތަކުގެ ގޭގޭ ސިޓިންރޫމް ތަކާއި، ކޮފީ ހައުސް ތަކުގައި ދައްކާ، މާ ބޮޑު ވާހަކައެއް އޮވެއެވެ.

ރިސޯޓުތަކުގެ ކުރިއެރުން: ފައިދާވަނީ ކޮންބަޔަކަށް، ގެއްލުންވަނީ ކޮންބަޔަކަށް؟ 
ނޫނު، ޅަވިޔަނި، ތ. އަތޮޅު އަދި ގއ. އަތޮޅު ފަދަ އަތޮޅުތަކުގައި އެތައް އައު ރިސޯޓުތަކެއް އިންވެސްޓްކުރެވި ތަރައްގީކޮށް އަދި އިތުރަށް ތަރައްގީ ކުރަމުންދެއެވެ. މި ރިސޯޓުތަކުން ވަޒީފާތަކާއި އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ސަރުކާރުތަކުން ގެނެސްދޭނެކަމަށް ވައުދުވިޔަސް، އޭގެ ފައިދާ އެއްވަރަކަށް ނުލިބޭކަން އެއީ ހަގީގަތެވެ.
ވަޒީފާ: ގިނަ ރަށްވެހިންނަށް ލިބެނީ އެންމެ ދަށު ފަންތީގެ މަގާމުތަކެވެ (ހައުސްކީޕިންގ، ވެއިޓަރުން، ބޯޓު ކުރޫ)، އެހެންނަމަވެސް މަތީ މެނޭޖްމަންޓްގެ މަގާމުތަކުގައި ގިނައިން ތިބެނީ ބިދޭސީންނެވެ. ކިޔަވައިގެން ފަންނީ ދާއިރާއިން މަތީފާސްތަކެއްނެގިކަމުގައި ވިޔަސް ދިވެހިމީހާ ބާކީވެއެވެ. އަދި ދިވެހިމީހާ ދިގު މުއްދަތަކަށް މަސައްކަތްކުރުމާއި އާއިލާއާ ވަކިވެފައި ތިބުމަކީ އާންމު ގޮންޖެހުންތަކެކެވެ. ބޭރުމީހުން އަހަރު ޗުއްޓީ ދެކޮޅު ޓިކެޓާއި އެކު ފޮނުވައެވެ. އެމީހުނަށް ވަކި ފެންވަރުރަގަޅު ކެޔުންތައް ހާއްސަވެއެވެ. މިފަދަ އެތައް ގޮންޖެހުން ތަކެއް ދިވެހި ރައްޔިތުމީހާއަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހެއެވެ.
ރަށުގެ ވިޔަފާރިތައް: ފަތުރުވެރިކަން ރަނގަޅަށް ކުރިއަރާފައިވާ ރަށްރަށުގައި (މާފުށި ނުވަތަ ތުލުސްދޫ ފަދަ) ގެސްޓްހައުސްތަކާއި، ހަނދާނީ ތަކެތި ވިއްކާ ފިހާރަތަކާއި، ބޯޓު އޮޕަރޭޓަރުން ކުރިއަރައެވެ. އެހެންނަމަވެސް ރިސޯޓުތަކުގައި ކުރެވޭ ފަތުރުވެރިކަމުން ގިނަފަހަރު ހަރަދުކުރެވެނީ ރިސޯޓުގެ ތެރޭގައެވެ، ލިބޭ ގިނަބޭރުފައިސާ ގެ ބޮޑު އަދަދެއްް ރާއްޖޭންބޭރަށް ދެއެވެ - އެހެންކަމުން އަތޮޅުގެ ރަށަކަށް އިގްތިސާދީ ފައިދާއެއް ނުކުރެއެވެ.
ބިން ބޭނުންކުރުން: މީހުން ނޫޅޭ ރަށްރަށުގައި ނުވަތަ ކައިރި ރަށްރަށުގައި ރިސޯޓު ތަރައްޤީކުރުމުން މަސްވެރިކަން ކުރާ ސަރަޙައްދުތަކަށް ހުރަސްއެޅި، އާންމު ދިރިއުޅުމުގެ ވަސީލަތްތަކަށް ވާސިލުވުމަށް ދަތިވެއެވެ.

މަގުބޫލުކަމުގެ އަގުމަތިވުން
ފަތުރުވެރިކަމުގެ ކުރިއެރުމުން ގިނަ މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި ދިރިއުޅުމުގެ ހަރަދު މައްޗަށް ދިއުމަށް ހިއްސާކުރެއެވެ.
އަގުތައް މައްޗަށް ދިއުން: ރިސޯޓުތަކާއި ބޭރުގެ ފަތުރުވެރިންގެ ޑިމާންޑާއެކު، އަސާސީ ތަކެތީގެ އަގުތައް - ތެލުން ފެށިގެން މޭވާއާ ހަމައަށް - މައްޗަށް ގޮސްފައިވެއެވެ. ފަތުރުވެރިން ގިނައިން ޒިޔާރަތްކުރާ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުން ބުނާ ގޮތުގައި ވޭތުވެދިޔަ ދެ އަހަރު ތެރޭގައި އަގުތައް 10-20% އަށް މައްޗަށް ގޮސްފައިވެއެވެ.
ގެދޮރުގެ ޕްރެޝަރު: ގެސްޓްހައުސްތައް އިތުރުވުމުން ގޯތިގެދޮރާއި ކުއްޔަށް ދޫކުރާ ތަންތަނުގެ އަގު މައްޗަށް ގޮސް، ގިނަ ދުވަސްވީ ރަށްވެހިން ނުކުމެގެން ދިއުމަށް ނުވަތަ ކުދި ގެތަކަށް ބަދަލުވުމަށް މަޖުބޫރުވެއެވެ.
ފެނާއި ކުނި: ކުޑަ އާބާދީއަކަށް ބިނާކޮށްފައިވާ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދު އިތުރުވުމާއެކު ދަތިތަކާ ކުރިމަތިވެ، ކުނި މެނޭޖްކުރުމުގެ މައްސަލަތަކާއި، ލޮނުގަނޑު އުފުލުމާއި، އަދި ބައެއް ރަށްރަށުގައި ރީތި ފެން މަދުވުމުގެ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެއެވެ.

ބަދަލުވަމުންދާ ސަގާފަތް
އިސްލާމީ އާދަކާދަތަކާއި ރަށްވެހި ދިރިއުޅުމުގައި އަށަގެންފައިވާ ދިވެހި ކަންކަން، މަޑުމަޑުން ބަދަލުވަމުންދެއެވެ.
ހެދުން އެޅުމާއި އުޅުމުގެ އާދަތައް: ބޭރުގެ މީހުން ގިނަ ރަށްރަށުގައި، ފަތުރުވެރިން ރީތިކޮށް ހެދުން އެޅުމާއި އާންމު ތަންތަނުގައި އުޅުމުގެ އަދަބުތަކަށް އިހްތިރާމް ނުކުރާތީ ކަންބޮޑުވުން އުފެދި - ބައެއްފަހަރު މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެއެވެ. އެއީ މަދުފަހަރެއްގައެވެ.
ޒުވާނުން ބަދަލުވުން: ޒުވާން ދިވެހިން މަސައްކަތް ހޯދުމަށް ފަތުރުވެރިކަން ގަދަ ރަށްރަށަށް ނުވަތަ ރަނގަޅު ވަޒީފާތައް ހޯދުމަށް ބޭރު ޤައުމުތަކަށް ދަނީ ބަދަލުވަމުންނެވެ. މިކަމުން އާންމު އަތްތެރި މަސައްކަތްތަކާއި މަސްވެރި މުޖުތަމަޢުތައް ދަނީ ފަހަތަށް ޖެހެމުންނެވެ.
ބަހާއި ނުފޫޒު: މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގައި އަދި ގޭތެރޭގައި ވެސް އިނގިރޭސި ބަހުން ވާހަކަދެއްކުން އިތުރުވެ، ދިވެހި ބަސް މަދުވަމުންދާތީ ސަގާފަތް ގެއްލިގެންދާނެކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން އުފެދެއެވެ.

ދަށް މޫސުމުގެ ގޮންޖެހުން: އައު މާކެޓްތަކެއް ބޭނުންވޭ
ދެކުނު-ހުޅަނގު މޫސުމީ ވައި ދެމޭ މޫސުމުގައި، މޭ މަހުން އޮކްޓޯބަރު މަހާ ހަމައަށް ރާއްޖެއަށް ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތްކުރާ މިންވަރު ބޮޑުތަން ދަށްވެއެވެ. ދެމެހެއްޓެނިވި ކުރިއެރުމަކަށްޓަކައި މި "ދަށް މޫސުމުގެ" ހުސްކަން ފުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެއްކަމަށް އެންމެންވެސް ދަނެއެވެ. އެކަމަކު މިފާއިތުވި ގިނައަހަރުތަކުގައި ކުރެވުނު އަމަލީ މާބޮޑު މަސައްކަތެއް ނެތޭ ބުނެވިދާނެ އެވެ. އެވޭލާ ޒަމާނުންސުރެ ކުރަމުން އަންނަ ޓްރެވަލް ފެއާރ ތަކުގެ ސްޓެޖަރީ ބަދަލް ކޮށް އާ ގޮތްތަކަށް ބަދަލްވާންޖެހެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ފަތުރުވެރިކަން ހަމަހަމަކުރުމަށްޓަކައި، އެކި މާކެޓްތަކަށް އަމާޒުކުރެވޭ ސްޓްރެޓެޖީއެއް ބޭނުންވެއެވެ.
އިންޑިއާ: ކުރު ދަތުރުތަކާއި އިތުރުވަމުންދާ އައުޓްބައުންޑް ފަތުރުވެރިކަމާއެކު، އިންޑިއާއަކީ ދަށް މޫސުމުގެ މުހިންމު މާކެޓެކެވެ. މެދު ފަންތީގެ އާއިލާތަކާއި އަލަތު ކައިވެނިކުރާ ޒުވާނުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ޕެކޭޖްތައް ތައްޔާރުކުރުމުން މިކަމަށް އެހީތެރިވެދާނެއެވެ. ރޯޑް ސޯވް ތަކާއި، ބޮޑަތި އިންޓަނޭސަނަލް އިވެންޓް ތަކުގައި ރިސޯރޓް ތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރެވެން ޖެހެއެވެ،
އިރުމަތީ ޔޫރަޕް: ޕޮލެންޑް، ޗެކް ރިޕަބްލިކް އަދި ރޮމޭނިއާ ފަދަ ގައުމުތަކުން އެގްޒޮޓިކް ނަމަވެސް އަތްފޯރާފަށުގައިވާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުކުރަން ބޭނުންވާ ވަރުގަދަ އާދައިގެ ފަންތީގެ ބަޔަކު ލިބެއެވެ. އެފަދަމީހުނަށް ޓާގެޓް އޯޑިއަންސް އެއް އުފެދެއްޖެހެއެވެ.
ދެކުނު-އިރުމަތީ އޭޝިއާ: މެލޭޝިއާ، ސިންގަޕޫރު، ތައިލެންޑް އަދި އިންޑޮނޭޝިއާ ފަދަ ކައިރި މަންޒިލްތަކުން ސަަގާފީ ގޮތުން އެއްގޮތްކަމާއި، ވީޒާ ފަސޭހަކަމާއި އަދި އަގުހެޔޮ ގޮތެއްގައި ދަތުރުކުރެވޭނެ ފުރުސަތު ތައްލިބެއެވެ.
ވީމާ އަހަރުމެން ހަމަ ބަލަންތިބޭނީ ތޯއެވެ؟ މާކެޓިންގ ކަސްޓަމައިޒްކުރުމާއި، ސަރަޙައްދީ ގުޅުންތައް ރަނގަޅުކުރުމާއި، އަދި ދަށް މޫސުމުގައި ޑިސްކައުންޓްތައް ދިނުމުން މޫސުމީ ތަފާތުތައް ކުޑަކޮށް، ހުޅަނގުގެ ފަތުރުވެރިންނަށް ބަރޯސާވުން މަދުކުރެވިދާނެއެވެ.

ހަމަހަމަކަން ހޯދުން: ކުރިއަށް އޮތް މަގު
ފަތުރުވެރިކަމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ - އެހެންނަމަވެސް ޒިންމާދާރު ފަތުރުވެރިކަމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުން ކަމެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއިން:
ތަޢުލީމާއި، މެނޭޖްމަންޓް ތަމްރީނާއި، ފަތުރުވެރިކަމާ ގުޅުންހުރި ވިޔަފާރިވެރިކަމުގެ ތެރެއިން ރަށު މުޖުތަމަޢުތައް ބާރުވެރިކުރުވަން ޖެހެއެވެ. އަދި ހާއްސަކޮށް ކައުންސިލްތަކަށް ގާނޫނަކުން ރަށުގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތާއި، ސިއްހީ، ސަލަމަތާއި ރައްކާތެރިކަން މަތިވާ ފަރާތްކަން ލާޒިމް ވާންޖެހެއެވެ. ރިސޯޓުތަކުން ކާބޯތަކެއްޗާއި، އަތްތެރި މަސައްކަތްތަކާއި، މަސައްކަތްތެރިން ރަށުން ހޯދާ އެކުލެވިގެންވާ ފަތުރުވެރިކަމެއް ކުރިއަރުވަން ޖެހެއެވެ. ހާއްސަކޮށް ކުނި، ފަރުތައް އަދި ފެން ބޭނުންކުރުމާ ގުޅޭގޮތުން ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް ތަންފީޒުކުރަން ޖެހެއެވެ. ދެމެހެއްޓެނިވި އަދި އެކުލެވިގެންވާ ކުރިއެރުމެއް ގެނައުމަށް އެކި މާކެޓްތަކަށް އަމާޒުކުރަން ޖެހެއެވެ.

ނާޒުކުކަން ހަތަރުއަނގޮޅިއެއްގައި
ދިވެހިރާއްޖެއިން އިތުރު ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދުތަކަކަށް އަމާޒުކުރާއިރު، ގައުމުން އަމިއްލައަށް އަހަންޖެހޭ ސުވާލަކީ: ކުރިއެރުން ހޯދަނީ ކާކަށްތޯއޭ؟

ފަތުރުވެރިކަމުން ނަފާއިން ރަށްރަށުގެ ތަރައްގީގައި އިތުރު ހަރުފަތަކަށް ދެވިދާނެއެވެ - ނުވަތަ ހަމައެކަނި މަންޒަރު ބަލަން ތިބޭ ބަޔަކަށްވެސް ހެދިދާނެއެވެ. ޖުމްލަ ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭ ފައިދާ ގުޅިފައި އޮތީ ހަމަ އެކަނި ގައުމަށް އަންނަ ފަތުރުވެރިންގެ އަދަދު އިތުރުވުމަކުންނޫނެވެ. އެހެނަސް ފަތުރުވެރިކަމުގެ ނަފާއިން ރަށްރަށުގެ ތަރައްގީގައި ހިއްސާވާ މިންވަރެއްގެ މައްޗަށެވެ. އާންމު އާދައިގެ ރައްޔިތު މީހާއަށްވެސް އެ ނަފާއިން ކުރާ ރާހަތެއްގެ މައްޗަށެވެ.