މާގަރެޓް ތެޗަރ އަކީ، 13 އޮކްޓޯބަރު 1925 ގައި އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ލިންކަންޝަޔަރގެ ގްރާންތަމްގައި އުފަންވި، 20 ވަނަ ގަރުނުގެ އެންމެ ނުފޫޒުގަދަ އަދި އެންމެ ޚިލާފު އުފެދުނު ސިޔާސީ ޝަހްސިއްޔަތުތަކުގެ ތެރެއިން އެކެކެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ފުރަތަމަ އަންހެން ބޮޑުވަޒީރުގެ ގޮތުގައި (1979-1990) ތެޗަރ ގައުމު މުހިންމު އިގްތިސާދީ، ސިޔާސީ އަދި އިޖްތިމާއީ ބަދަލުތަކެއްގެ ތެރެއިން ވެރިކަން ކުރެއްވިއެވެ.

ތެޗަރގެ ވަރުގަދަ ކޮންޒަވޭޓިވް އަގީދާތަކާއި، އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ނުޖެހޭ ލީޑަރޝިޕް ސްޓައިލް އަދި ދުނިޔެއަށް ކުރި އަސަރުގެ ސަބަބުން ތެޗަރއަށް "ދަ އަޔަން ލޭޑީ" ގެ ނަން ހާއްސަވިއެވެ. 

ތައުލީމާއި ޒުވާން އުމުރު
މާގަރެޓް ހިލްޑާ ރޮބަޓްސް އުފަންވީ މެދުމިނުގެ އާއިލާއަކަށެވެ. ތެޗަރގެ ބައްޕާފުޅަކީ ގްރޯސަރީއެއް ހިންގާ މީހެއް އަދި މެތަޑިސްޓް ދީނީ ވާއިޒެކެވެ. ތެޗަރ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ކިޔެވިއެވެ. އޮކްސްފޯޑްގެ ސޮމަރވިލް ކޮލެޖުގައި ކެމިސްޓްރީ ކިޔަވައި، އެތަނުގައި ކޮންޒަވޭޓިވް ދަރިވަރުންގެ ސިޔާސީ ހަރަކާތްތަކުގައި ބޮޑަށް ބައިވެރިވިއެވެ.

ގްރެޖުއޭޓްވުމަށްފަހު، ކުރު މުއްދަތަކަށް ރިސާރޗް ކެމިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރުމަށްފަހު ބެރިސްޓަރެއްގެ ގޮތުގައި ތަމްރީނުވިއެވެ. 1951 ގައި ވިޔަފާރިވެރިއެއް ކަމުގައިވާ ޑެނިސް ތެޗަރާއި ކައިވެނިކުރުމުން، ސިޔާސީ ކެރިއަރއެއް ފަށަން ބޭނުންވާ މާލީ އެހީތެރިކަން ލިބުނެވެ.

ސިޔާސީ މައިދާނަށް 
ތެޗަރ 1959 ގައި ފިންޗްލީގެ ކޮންޒަވޭޓިވް އެމްޕީއެއްގެ ގޮތުގައި އިންތިހާބުވިއެވެ. އެކި ކުދި މަގާމުތައް ފުރުއްވުމަށްފަހު ތައުލީމާއި ސައިންސްގެ ސްޓޭޓް ސެކްރެޓަރީ (1970-1974) އަށް ވެވަޑައިގަތެވެ. ސްކޫލުކުދިންނަށް ހިލޭ ދޫކުރާ ކިރު ހުއްޓާލުމަށް ނިންމެވުމުން "މިލްކް ސްނެޗަރ" ގެ ނަމުން މަލާމާތްކުރެވުނެވެ.

ނަމަވެސް، ތެޗަރގެ ހަރުކަށި ސިޔާސަތުތަކާއި ސާފުކޮށް މުޢާމަލާތްކުރައްވާ ގޮތުގެ ސަބަބުން ޕާޓީގެ ކޮންޒަވޭޓިވުންގެ މެދުގައި މަގްބޫލު ބޭފުޅަކަށް ވެވަޑައިގަތެވެ. 1975 ގައި އެޑްވަރޑް ހީތާ ވާދަކުރައްވައި ކޮންޒަވޭޓިވް ޕާޓީގެ ލީޑަރުކަން ހޯއްދެވިއެވެ. މިއީ ފިރިހެނުން ގިނަ ސިޔާސީ މައިދާނުގައި އަންހެނަކު ހޯދި ހައިރާންކުރުވަނިވި ކާމިޔާބީއެކެވެ.     

ބޮޑުވަޒީރު (1979-1990) ކޮންޒަވޭޓިވް ޕާޓީން އާންމު އިންތިހާބު ކާމިޔާބުކުރުމާ ގުޅިގެން، 4 މެއި 1979 ގައި ތެޗަރ ބޮޑުވަޒީރުކަމާ ހަވާލުވިއެވެ. އެއިރު ބްރިޓެއިން އޮތީ އިގްތިސާދީ ހަލަބޮލިކަމެއްގެ ތެރޭގައެވެ. މަތީ އިންފްލޭޝަން، އިތުރުވަމުންދާ ވަޒީފާ ނެތް މީހުންގެ އަދަދު، އަދި ސިނާއީ ހަމަނުޖެހުންތަކެވެ.

އިގްތިސާދީ އިސްލާހުތަކާއި "ތެޗަރިޒަމް"
ތެޗަރ ތަޢާރަފުކުރެއްވީ "ތެޗަރިޒަމް" ގެ ނަމުން މަޝްހޫރުވި ހަރުކަށި މިނިވަން ބާޒާރުގެ އިސްލާހްތަކެކެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ:
• ދައުލަތުގެ މިލްކިއްޔާތުގައިވާ ޞިނާޢަތްތައް އަމިއްލަކުރުން
• އިގްތިސާދު ޑީރެގިއުލޭޓްކުރުން
• ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކުގެ ޔޫނިއަންތަކުގެ ބާރު ކުޑަކުރުން
• ސަރުކާރުގެ ޚަރަދުތަކާއި ވެލްފެއަރ ކުޑަކުރުން
• ވަކިވަކި ފަރުދުންގެ ވިޔަފާރިވެރިކަމާއި އަމިއްލަ ބާރުވެރިކަން ކުރިއެރުވުން
ތެޗަރގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ މަގްސަދަކީ ދައުލަތުގެ ދައުރު ކުޑަކޮށް ބްރިޓިޝް އިގްތިސާދު އާރާސްތުކުރުމެވެ. އިންފްލޭޝަން ކޮންޓްރޯލްކުރުމާއި ކުރިއެރުން ހޯދުމުގައި ކާމިޔާާމިޔާބުވި ނަމަވެސް، މި ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން ގިނަ ބަޔަކު ވަޒީފާ ގެއްލި، ތަފާތުތައް އިތުރުވެ، ގިނަ މުޖުތަމައުތަކުގައި އިޖްތިމާއީ ހަމަނުޖެހުން އުފެދުނެވެ.

ފޯކްލަންޑް ހަނގުރާމަ (1982)
ތެޗަރގެ ބޮޑުވަޒީރުކަމުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ވަގުތަކީ ފޯކްލަންޑް ހަނގުރާމައެވެ. މިއީ ފޯކްލަންޑް ޖަޒީރާތަކާ ގުޅޭގޮތުން ބްރިޓެއިނާއި އާޖެންޓީނާއާ ދެމެދު ހިނގި 10 ހަފްތާގެ ހަނގުރާމައެކެވެ. ތެޗަރގެ ހަރުކަށި ސިފައިންގެ ފިޔަވަޅުތަކާއި ކާމިޔާބީގެ ސަބަބުން ތެޗަރގެ މަގްބޫލުކަން އިތުރުވެ، 1983 ގައި އަލުން އިންތިހާބުވުމަށް މަގުފަހިވިއެވެ.

މައިނަރުންގެ ހަޅުތާލާއި އެތެރޭގެ ޖަދަލު
ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކުގެ ޔޫނިއަންތަކާ ތެޗަރ ކުރެއްވި ހަނގުރާމަ އެންމެ ބޮޑަށް ފާހަގަކުރެވުނީ 1984-85 ގެ މައިނަރުންގެ ހަޅުތާލުންނެވެ. މިއީ ބްރިޓިޝް ތާރީހްގައި އެންމެ ހަރުކަށި ސިނާއީ ޖަދަލުތަކުގެ ތެރެއިން އެކެކެވެ. ނޭޝަނަލް ޔޫނިއަން އޮފް މައިންވޯކަރސް (އެން.ޔޫ.އެމް) އާ ދެކޮޅަށް ތެޗަރގެ ސަރުކާރުން ގެންގުޅުނު ހަރުކަށި ސިޔާސަތު ބެލެވުނީ ބްރިޓެއިން ވެރިކަންކުރަނީ ކާކުތޯ ބެލުމުގެ ހަނގުރާމައެއްގެ ގޮތުގައެވެ: ދައުލަތުންތޯ ނުވަތަ ޔޫނިއަންތަކުންތޯއެވެ.

ހާރިޖީ ސިޔާސަތާއި ފިނި ހަނގުރާމަ
ބައިނަލްއަގްވާމީ މައިދާނުގައި، ތެޗަރ އެމެރިކާގެ ރައީސް ރޮނަލްޑް ރޭގަންއާއެކު ގާތް ގުޅުމެއް ބިނާކުރެއްވިއެވެ. މި ދެ ލީޑަރުން ވެސް ކޮމިއުނިޒަމާ ދެކޮޅު އަދި ނިއޯލިބަރަލް އިގްތިސާދީ ސިޔާސަތުތަކަށް ތާއީދުކުރެއްވިއެވެ.

ތެޗަރ ނޭޓޯއަށް ތާއީދުކުރައްވައި، ޔޫރަޕުގައި ނިއުކްލިއަރ މިސައިލްތައް ބެހެއްޓުމަށް ތާއީދުކުރެއްވިއެވެ. އަދި ސޯވިއެޓް އިސްލާހްވާދީ ލީޑަރު މިހައިލް ގޯބަޗޮވްއާއެކު މުއާމަލާތްކުރައްވައި ފިނި ހަނގުރާމަ ނިމުމަކަށް ގެނައުމުގައި ދައުރެއް އަދާކުރެއްވިއެވެ. ތެޗަރ މަޝްހޫރު ބަސްފުޅެއްގައި ވިދާޅުވެފައިވަނީ، "އަހަރެމެންނަށް އޭނާއާއެކު މަސައްކަތްކުރެވިދާނެ" އެވެ.

ގޮންޖެހުންތަކާއެކު އިސްތިއުފާ
ތިން ޢާންމު އިންތިޚާބު (1979، 1983، 1987) ކާމިޔާބުކުރެއްވި ނަމަވެސް، ތެޗަރގެ ވެރިކަމުގެ ފަހު އަހަރުތަކުގައި ޖަދަލުތައް ގިނަވިއެވެ:
• މަޤްބޫލުނޫން ޕޯލް ޓެކްސް (ކޮމިއުނިޓީ ޗާޖް) ގެ ސަބަބުން ބޮޑެތި އިހުތިޖާޖުތަކާއި ހަމަނުޖެހުންތައް ހިނގިއެވެ.
• ތެޗަރގެ އިތުރުވަމުންދިޔަ އަމިއްލަވަންތަ ލީޑަރޝިޕް ސްޓައިލްގެ ސަބަބުން ކެބިނެޓް ވަޒީރުންނާއި ޕާޓީ މެންބަރުން ދުރުވިއެވެ.
• ޕާޓީ ތެރޭގައި އުފެދުނު އިދިކޮޅު ވިސްނުމުގެ ސަބަބުން 1990 ގައި ލީޑަރޝިޕް ޗެލެންޖަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހުނެވެ. މި ޗެލެންޖުގައި ކާމިޔާބުވި ނަމަވެސް، ޕާޓީގެ ތާއީދު ގެއްލުމާ ގުޅިގެން އިސްތިއުފާ ދެއްވިއެވެ.

ތަރިކަ އާއި އަސަރު
މާގަރެޓް ތެޗަރ ނޮވެންބަރު 1990 ގައި ބޮޑުވަޒީރުކަމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވުމާ ގުޅިގެން، ޖޯން މޭޖަރ ބޮޑުވަޒީރުކަމާ ހަވާލުވިއެވެ. ތެޗަރ ދެމިހުންނެވީ ނުފޫޒުގަދަ ޝަހްސިއްޔަތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ފަހުން ބެރަނަސްގެ މަގާމު ލިބިވަޑައިގެން ހައުސް އޮފް ލޯޑްސްގައި ގޮނޑިއެއް ލިބިވަޑައިގަތެވެ.

ތެޗަރގެ ކާމިޔާބާއި ނާކާމިޔާބު
ކާމިޔާބީތައް:
• ފަސްޖެހެމުންދިޔަ ބްރިޓިޝް އިގްތިސާދު އާރާސްތުކުރެއްވިއެވެ.
• ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކުގެ ޔޫނިއަންތަކުގެ ބާރު ކުޑަކުރެއްވިއެވެ.
• ދުނިޔޭގެ މައިދާނުގައި ބްރިޓެއިންގެ ދައުރު ހަރުދަނާކުރެއްވިއެވެ.
• ތެޗަރގެ އިގްތިސާދީ މޮޑެލް މެދުވެރިކޮށް ދުނިޔޭގެ ސިޔާސަތަށް އަސަރުކުރެއްވިއެވެ.

ފާޑުކިޔުންތައް:
• ތެޗަރގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން އާދަކާދައިގެ ޞިނާޢަތްތަކާއި މަސައްކަތްތެރިންގެ މުޖުތަމައުތަކަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތައް ލިބުނެވެ.
• ތަފާތުތަކާއި އިޖްތިމާއީ ބައިބައިވުން އިތުރުވިއެވެ.
• އާންމުންގެ ދަތިތަކަށް އަޅާނުލައްވާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވުނެވެ.

އަވަހާރަވުމާއި ގައުމީ ރައްދު
މާގަރެޓް ތެޗަރ އަވަހާރަވީ އުމުރުފުޅުން 87 ގައި 2013 އެޕްރީލް 8 ގައެވެ. ސްޓްރޯކް އެއް ޖެހުމުގެ ސަބަބުން ތެޗަރގެ އަވަހާރަވުމާ ގުޅިގެން ތަފާތު ތައުޒިޔާތަކާއި އިހުތިޖާޖުތައް ފެނުނެވެ. މިއީ ތެޗަރގެ ކާމިޔާބާއި ނާކާމިޔާބާ ދެމެދު އޮތް ފުން ބައިބައިވުމުގެ އިޝާރާތެކެވެ. ލަންޑަނުގެ ސެއިންޓް ޕޯލްސް ކެތީޑްރަލްގައި ސިފައިންގެ ޝަރަފު ހިމެނޭ ރަސްމީ ޖަނާޒާއެއް ބޭއްވުނެވެ. މި ޖަނާޒާގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން އައި އިއްޒަތްތެރިން ބައިވެރިވިއެވެ.

މާގަރެޓް ތެޗަރ އަކީ ބްރިޓެއިން އަލުން ބައްޓަންކޮށް، ދުނިޔޭގެ އިގްތިސޯދާއި ސިޔާސަތަށް އަސަރުކުރުވި މަތިވެރި ސިޔާސީ ޝަހްސިއްޔަތެކެވެ. ވަރުގަދަ އިސްލާހީ ބަދަލުތަކެއް ގެންނެވި ހަރުދަނާ ލީޑަރެއްގެ ގޮތުގައި ތައުރީފުކުރެވުނަސް ނުވަތަ ބައިބައިކުރުވަނިވި ސިޔާސަތުތަކަށް ފާޑު ކިޔުންވެސް ގިނައެވެ. އެހެންނަމަވެސް ތެޗަރގެ އަސަރާއި ނުފޫޒު އެތައް ޒަމާނަކަށް އޮންނާނެކަމީ ޝައްކެއް އޮތްކަމެއް ނޫނެވެ.

އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ފުރަތަމަ އަންހެން ބޮޑުވަޒީރުގެ ގޮތުގައި، މާގަރެޓް ތެޗަރގެ ނަން އެތައް ޖީލުތަކަކަށް ދެމިގެން ދާނެއެވެ. އެއްބަޔަކު ފާޑުކިޔުމުގެ ނަޒަރުން ބަހުސް ކުރާނެއެވެ. އަނެއްބަޔަކު ރުހުމުގެ ނަޒަރުން ތައުރީފްކުރާނެއެވެ.